Mühendisler İçin Sık Yapılan Öz Geçmiş (CV) Hataları

Tübider Bilişim Sektörü Derneği 20 Yıl kutlamaları çerçevesinde yaptığımız bir çalışmada 300’den fazla öz geçmiş değerlendirme imkanı buldum. Elektrik-Elektronik ve Bilişim Mühendislerinin öz geçmişlerine baktığımızda sıkça rastlanan hataları bu makalede sıraladım. Ne yazık ki sıraladığımız bu hataların çoğu hazır öz geçmiş şablonlarında daha da sık rastlanmaktadır. Bu sebeple mümkün olduğunda hazır formatlardan kaçınmanızı öğütlerim.

Bu makalede öz geçmiş hazırlama kuralları alfabesinde yazan zamana bağlı özelliklerin tersten sıralanarak (en son yapılan en başa) yazılması gibi temel konulardan bahsetmeyeceğim. Bunları zaten bilmelisiniz. Önce öz geçmiş hazırlama kurallarına ait birkaç makale okuyun. Aşağıda sıraladığım sıkça rastlanan hatalar tüm mühendis grupları için de ele alınabilir ancak Bilişim Teknolojileri alanında çalışanlar için bazı özel durumları da içermektedir. Bunlara dikkat edilmesini mesleğinize uygun düşünülmesi daha doğru olur.

Ne kadar enformasyon sağlıyoruz?

Enformasyon ölçü birimi “bit” olarak belirlenen ve bilimsel olarak ölçülebilen bir değerdir. Olasılık ile ters orantılıdır. Yani çok sık rastlanan bir olay veya olgu daha az enformasyon taşır. Örneğin “Güneş doğudan doğdu.” önermesi hiçbir enformasyon taşımaz. Öz geçmişinizi hazırlarken buna çok dikkat etmelisiniz. Çok basit ve zaten bilinen bazı bilgileri hiç yazmayın. Örneğin fotoğrafınız ve isim soyadınız en üstte yazılırken “Cinsiyet: Erkek” alanının hiçbir gereği yoktur.  Öz geçmişler basit yalın ve mümkün olan en kısa zamanda ilgi çeken bir formatta olmalıdır. Bu sebeple enformasyon taşımayan bilgileri boşuna yazarak kargaşa yaratmayın. Unutmayın sadece ilgi çekebilmek için 30 saniyeniz var, Türkiye’de doğmuş ve Türkiye’de işe girmek isteyen biri için “Anadili: Türkçe” yazmak ne kadar anlamlı bunu bir düşünün.

Yalnız mesleğinizle ilgili kişisel özellikleri yazın

İşveren bir şoför arıyorsa tabii ki en başta “Kişisel Özellikler” bölümünde ehliyetinizin sınıfını ve ne zaman alındığını yazın, ama bir yazılımcı ilanı için bu gerekmez. Pek olmaz ama eğer işin gereği otomobil de kullanmak gerekiyorsa zaten işveren iş görüşmesinde bunu sorar ve siz de cevap verirsiniz. Askerliğinizi nerde yaptığınız, kaç ay yaptığınız veya nasıl yaptığınız da bilişim teknolojileri alanında herhangi bir enformasyon taşımaz. Yalnız mesleğinizle ilgili kişisel özellikleri yeteri kadar enformasyon vererek bilgilendirin.

Öz geçmiş fotoğrafı

Öz geçmişlerdeki fotoğraf size ait ilk intibayı yaratır. Kesinlikle önden çekilmiş ve vesikalık olmalıdır. Artistik fotoğraflar kabul edilemez ve belki de hak etmediğiniz bir intibayı elde edersiniz. Arka planı düz ve düzgün kıyafet giyilerek çekilmiş formel bir öz geçmiş fotoğrafı her zaman taktir görür. Sosyal ağlarda kullandığınız fotoğrafları hiçbir şekilde kullanmayın.

Yazım hataları ve anlatım dili

Öz geçmişlerde yazım hataları, Türkçe sorunları kesinlikle kabul edilemez. Titizlik her meslek için tüm işverenlerin ilk dikkat ettiği bir kişisel özelliktir. Tüm öz geçmişlerin PDF olarak yollanması en basit kuraldır ancak bazı bilgisayarlar PDF olarak kayıt ederken formatı bozabilirler. Bunlara dikkat edilmesi gerekir. Cümle içinde virgülden sonra boşluk bırakılması, teknik/teknolojik kısaltmaların tamamının büyük harf olması ve eğer İngilizce yazılıyorsa İngilizce yazım hataları çok sık rastlanan sorunlardır.

Birçok mühendisin öz geçmişlerinde anlatım dili olarak hikaye şeklinde seçim yapıldığı “Ben şu tarihte şurada doğdum” gibi zaten kişisel özelliklerde sıralanan bilgiler ile başlandığı görülmektedir. Öz geçmişlerin en başında “Hakkımda”, “Özet Bilgi” veya “Kariyer Hedefim” alanları en önemli bilgileri içerir. Ne yazık ki öz geçmiş yazma makalelerinde bu konuda öğütlenen bazı kuramlar da genellikle yanlıştır. Bu alanı doldururken eğer ölçülebilir objektif kişisel özelliklerinizden bahsedemeyecek iseniz “Ben çok yaratıcıyım”, ” Problemleri analiz edebilir ve sorunlara alternatif çözümler üretebilirim..” şeklinde subjektif bilgiler yerine kariyer hedefi gibi daha kabul edilebilir basit satırları yeğlemek akılcı olur.

Anlatım dilinden bahsetmiş iken öz geçmiş başvurusu e-posta mesajınıza da dikkat etmenizi dilerim. Başvuru mesajınızda eğer iş veren veya ilgili yetkilinin adını biliyor iseniz ona hitap etmelisiniz. Ardından çok kısa bir şekilde ad soyad ile birlikte hangi iş pozisyonuna başvurduğunuzu belirterek öz geçmişinizi ek dosya (PDF) içerisinde iletildiğini belirtebilirsiniz. Mutlaka başvuru mesajı yazın, doğrudan boş bir e-posta ile öz geçmiş eklentisi etik olarak yanlıştır. e-Posta adresiniz de mümkün olduğunca isim ve soyadınızı içersin.

Beceriler, yetkinlikler ve yetenekler

Bu alanda da hazır formatlarda ciddi sorunlar bulunmaktadır. Beceri elinden iş gelme durumu, ustalık demektir. Bilişim Teknolojileri alanında örneğin tornavida tutma becerisinden bahsedebilirsiniz ancak C++ diline hakim olmak beceri değildir; bilgidir. Yetenek ise bir kimsenin bir şeyi anlama veya yapabilme niteliğidir; genellikle doğuştan gelen bir gücü niteler. Yetkinlik bu alanlar içinde Türkçe olarak en doğru olandır. Bilgi ve beceriyi ait yeterlilikleri kapsar.

Özellikle “C++” gibi bir yazılım dilinden bahsedeceksiniz bunu “Yetkinlikler” başlığında toplayın. Yetkinlik ölçütleri koymayın. Birçok öz geçmişte ve hemen hemen tüm hazır formatlarda “yıldız” veya benzeri özel karakterler ile bilgi seviyesi değerlendirmeler görmek gerçekten şaşırtıcıdır. Hatta bazen bu değerlendirmelerde ” 🙂 ” bile görülmektedir. Bu değerlendirmeleri siz yapmayın. Bırakın işveren sizi değerlendirsin. Bu mantık en doğrusudur ve bunun gereği özellikle “Maaş Beklentisi” gibi alanları olan hazır formatları kesinlikle kullanmayın. Unutmayın ki ciddi bir işveren en az 2 kez sizi iş görüşmesine çağırır. Bu görüşmelerde mütevazi bir cevap her zaman tercih edilir.

Size yakışan “yetkinlikler”

Birçok mühendisin öz geçmişlerinde Microsoft ofis programlarını biliyorum anlamında bilgiler gördüğümde üzülüyorum. Bir mühendisin “Ofis Programları biliyorum” demesi inanılmaz bir hatadır. Bu bir mühendis için yetkinlik değildir. Çok basit kalır ve diğer bilgilerinizi gölgeler. Bu konuda detaylı bilgiye hiç ihtiyaç duymamış ve ilgilenmemiş olabilirsiniz. Bu da hatadır ancak bir mühendis için bunları öğrenmek zaten çok kolaydır. Bu cevap iş görüşmesinde sizi yükseltir.

Yine bu konuya benzer sizin için alınması basit olan bazı sertifikalar, geçmişte sadece deneyim için veya ihtiyaç duyduğunuzdan çalıştığınız farklı alanlar sizi düzgün temsil etmez. Başka bir meslek alanı için çok normal olabilecek, ISMEK’ten alınmış bir işletim sistemi sertifikasını öz geçmişine yazan bilgisayar mühendisi bile görmek gerçekten üzücüdür.

Bazı mühendislerin çok düşük olduğu halde mezuniyet notlarını da yazdıklarını görüyorum. Eğer mezuniyet notunuz 3/4’den küçük ise hiç yazmayın. Telefon numaranızı yazarken bile (+90 553 123 4567) şeklinde uluslar arası formatta yazmak size itibar kazandırır.

İş görüşmesinde işverene alan tanıyın

Öz geçmiş hazırlarken çalıştığınız kurum ve kuruluşlarda ne yaptığınızı, gerçekleştirdiğiniz projeleri, yetkinliklerinizi, eğitimlerinizi..vs her şeyi tüm detayları ile yazmayın. Sadece en ilgi çekici, en teknolojik anahtar kelimeler (keyword) kullanarak basitçe bahsedin. Bırakın işveren bunları size sorsun. Bu tür sorular yerine tuzak işveren sorularını tercih etmezsiniz.

Yetkinliklerde, projelerde veya eğitim alanında bahsettiğiniz konulara “Kapsam mı?”,  “Bilgi veya başlık mı?” iyi ayırt edin. Örneğin “TCP/IP biliyorum”  diye yazılması hiçbir anlam ifade etmez. “TCP/IP Teknolojisi alanında deneyimliyim.” doğru bir ifadedir. Aksi taktirde “TCP/IP’nin ne olduğunu herkes biliyor” düşüncesi yaratabilirsiniz.

Yalın yazın, sade ve doğru imla kuralları ile ve dürüst olun. Kendinizi zora sokmayın. Başarılar.